O EDUKACJI GLOBALNEJ I ZRÓŻICOWANYM ŚWIECIE
Edukacja globalna (oprac. Gosia Świderek)
- Edukacja globalna – właściwie dlaczego?
- Definicje edukacji globalnej
- Edukacja globalna w nauczaniu najmłodszych
- Dobra edukacja globalna
- Kodeks w sprawie obrazów i wiadomości dotyczących krajów Południa
Globalna Północ – Globalne Południe (oprac. Aleksandra Antonowicz)
- Czy świat jest jeden?
- Za pomocą jakich wskaźników możemy ocenić rozwój krajów?
- Czy Globalne Południe różni się od Globalnej Północy tylko poziomem rozwoju materialnego?
- Dlaczego kraje Południa są biedne?
- Milenijne Cele Rozwoju – drogowskaz dla walki o lepsze życie krajów Południa
- Czym jest pomoc rozwojowa?
- Jaka jest rola Polski we współpracy globalnej?
- Działalność polskich organizacji pozarządowych w krajach globalnego Południa
- Dlaczego powinniśmy pomagać?
- Jak każdy może się zaangażować?
Edukacja globalna w nauczaniu najmłodszych
Choć podstawa programowa dla przedszkoli i klas I-III szkół podstawowych nie zawiera wyrażonych wprost treści edukacji globalnej, to niektóre cele uzasadniają jej wprowadzenie do kształcenia czy raczej wychowywania najmłodszych.
Nowa podstawa programowa wychowania przedszkolnego wśród celów wymienia m.in.: budowanie systemu wartości, w tym wychowywanie dzieci tak, żeby lepiej orientowały się w tym, co jest dobre, a co złe, oraz budowanie dziecięcej wiedzy o świecie społecznym, przyrodniczym i technicznym.
Jak zapisano w podstawie, „celem kształcenia ogólnego w szkole podstawowej jest m.in. kształtowanie u uczniów postaw warunkujących sprawne i odpowiedzialne funkcjonowanie we współczesnym świecie. W procesie kształcenia ogólnego szkoła podstawowa kształtuje u uczniów postawy sprzyjające ich dalszemu rozwojowi indywidualnemu i społecznemu, takie jak (…) szacunek dla innych ludzi (…). W rozwoju społecznym bardzo ważne jest kształtowanie postawy obywatelskiej, postawy poszanowania tradycji i kultury własnego narodu, a także postawy poszanowania dla innych kultur i tradycji. Szkoła podejmuje odpowiednie kroki w celu zapobiegania wszelkiej dyskryminacji”.
Znacznie więcej treści nawiązujących do zagadnień edukacji globalnej znajduje się w podstawie dla gimnazjów oraz szkół ponadgimnazjalnych. Ministerstwo Edukacji Narodowej szacuje, że po całkowitym wprowadzeniu reformy pięć procent edukacji dostępnej dla polskich uczniów będzie zasługiwało na miano edukacji globalnej.
Przyjmując, że edukacja globalna jest zarazem edukacją obywatelską i sposobem na wychowanie odpowiedzialnego, empatycznego i świadomego mieszkańca Ziemi, każdy nauczyciel może włączyć jej elementy do nauczania zintegrowanego, własnego przedmiotu czy zajęć pozalekcyjnych. Wystarczy tylko chcieć i wiedzieć, jak można to w prosty sposób zrobić.
Jakie tematy porusza edukacja globalna?
Edukacja globalna jest bardzo szerokim pojęciem obejmującym edukację obywatelską, edukację rozwojową, edukację wielokulturową i międzykulturową, edukację na rzecz zrównoważonego rozwoju (w tym edukację ekologiczną), edukację o prawach człowieka. Wśród tematów edukacji globalnej znajdziemy m.in. wielokulturowość, tożsamość kulturową i różnorodność, prawa człowieka, antydyskryminację, rasizm i wykluczenie, konflikty, migracje, ubóstwo, dostęp do edukacji, rozwój zrównoważony, konsumpcję, zmiany klimatu, zanieczyszczenie środowiska, zasoby naturalne, stosunki międzynarodowe, gospodarkę światową, handel międzynarodowy, sprawiedliwy handel.
Większość tych zagadnień jest zbyt trudna dla przedszkolaków czy uczniów szkół podstawowych. Znajdziemy jednak takie treści, które można z powodzeniem wprowadzać do edukacji najmłodszych. W tej grupie wiekowej powinniśmy koncentrować się na pokazywaniu różnorodności świata, różnych dróg życiowych, kultur, zróżnicowanych warunków w różnych krajach, a z drugiej strony pokazywać podobieństwa łączące dzieci z ludźmi z innych stron świata. Zrozumienie podobieństw i różnic sprawia, że łatwiej nam szanować różnorodność. Edukacja wielokulturowa buduje otwartość wobec świata i ludzi o różnych kolorach skóry, języku, pochodzeniu, religii, tradycji, stylu życia, a – co za tym idzie – bliskość z innymi ludźmi i postawy empatyczne. Uczy, jak wiele nas łączy, a jednocześnie przygotowuje do życia w świecie pełnym różnorodności i utwierdza w przekonaniu, że różnorodność ta jest stanem jak najbardziej naturalnym i pożądanym.
Kolejnym zagadnieniem edukacji globalnej, które warto i można poruszać już z najmłodszymi jest pokazywanie i śledzenie współzależności i powiązań łączących nas z całym światem. Jest wiele okazji, by o tym mówić. Na poziomie kilkulatków możemy mówić przede wszystkim o współzależnościach gospodarczych (skąd pochodzą nasze ubrania, jedzenie, zabawki), środowiskowych (zanieczyszczenia powietrza, wód, odpady, wymieranie gatunków, w prostej wersji także zmiany klimatu, wylesianie) i kulturowych (baśnie z różnych stron świata, muzyka, instrumenty, sztuka, zabawy).
Kolejny temat to edukacja ekologiczna, czy – szerzej – edukacja dla zrównoważonego rozwoju. Jest ona elementem edukacji globalnej i warto, by dzieci miały poczucie sprawczości na skalę większą niż lokalna. Sposób robienia zakupów, ilość zużywanej energii czy papieru albo postępowanie z odpadami ma wpływ nie tylko na najbliższe środowisko, ale na przyrodę i jakość życia ludzi w innych zakątkach świata.
Choć w pierwszej chwili trudno w to uwierzyć, to każdy z nas ma również wpływ na przestrzeganie praw człowieka. Robiąc odpowiedzialne zakupy, ograniczając emisję gazów cieplarnianych, angażując się w akcje np. Amnesty International, możemy coś zmienić. Podstawą jest jednak świadomość tego, że prawa człowieka dotyczą wszystkich ludzi, że wszyscy ludzie na świecie mają prawo do życia w warunkach zapewniających zdrowie i dobrobyt czy prawo do rozwoju. Tematykę praw człowieka w formie adekwatnej do wieku można wprowadzać już od przedszkola.
Ważne, by zwracać szczególną uwagę na kształtowanie umiejętności oraz właściwych postaw i wartości, a nie skupiać się na przekazywaniu wiedzy. Bardzo istotna jest również forma edukacji globalnej, czyli nie tylko czego uczymy, ale przede wszystkim jak.
Jak włączyć edukację globalną w edukację przedszkolną i wczesnoszkolną
W podstawie programowej dla przedszkoli i pierwszego etapu edukacyjnego nie znajdziemy tematów i zagadnień edukacji globalnej. Pojawiają się one czasem w niektórych podręcznikach, warto więc to wykorzystać. Jeśli jednak w podręczniku, z którego korzystamy, nie ma takich treści lub jest ich mało, wprowadźmy je samodzielnie. Nie powinniśmy traktować edukacji globalnej jako zadania dodatkowego, niezwiązanego z realizacją programu nauczania.
Można oczywiście korzystać ze scenariuszy stworzonych specjalnie na potrzeby edukacji globalnej, do czego zachęcamy, ale przede wszystkim warto aspekty globalne włączać do wielu, pozornie niezwiązanych z nimi zagadnień, tak aby edukacja globalna była codziennym elementem wychowania, a nie czymś wyjątkowym, co realizujemy tylko kilka razy w roku.
Poszerz dotychczasową perspektywę, omawiając tematy związane z domem, rodziną, jedzeniem, porami roku, szkołą, zwierzętami, sportem – pokazuj je również od strony mieszkańców Globalnego Południa.
W trakcie zajęć artystycznych prezentuj dzieciom zarówno dawną, jak i współczesną sztukę z Południa, np. przygotuj kolorowankę w stylu tinga tinga, wykorzystaj rytmiczną muzykę z Południa do zajęć ruchowych, naucz prostego tańca z Ameryki Południowej. A jeśli uczysz języków obcych, wykorzystuj oryginalne teksty z krajów Południa i prezentuj ich kulturę. Wykorzystuj przykłady z Południa w zajęciach matematycznych, kształtujących język (np. opowiadanie o ilustracji).
Zachęć do działania, zrealizujcie wspólnie projekt, zorganizujcie kiermasz, przedstawienie dla rodziców, nawiążcie współpracę ze szkołą/przedszkolem z kraju Południa, wspólnie twórzcie własny atlas świata, chrońcie środowisko.
Świeć przykładem :-) Każdy nauczyciel swoją postawą w czasie lekcji, przerw, szkolnej wycieczki kształtuje uczniów, dlatego staraj się wiedzieć jak najwięcej i na co dzień w zwyczajnych rozmowach staraj się zaciekawiać dzieci. Bądź odpowiedzialnym konsumentem/-tką, chroń klimat, wspieraj najuboższych, podejmij współpracę z organizacją pozarządową zajmująca się pomocą rozwojową…
|
| |
| |
| |
|
|
|
Witamy na stronie tematycznej Ośrodka Działań Ekologicznych "Źródła" poświęconej edukacji globalnej.
Ostatnio realizowaliśmy projekt:
"Źródła skutecznej edukacji globalnej"
to nasz kolejny projekt, którego celem
było upowszechnianie i podnoszenie jakości EG na pierwszym etapie edukacyjnym (kl. I-III SP). Jest kontynuacją wcześniejszych działań stowarzyszenia poświęconych propagowaniu treści EG wśród najmłodszych.
W ramach projektu: przeprowadzimy badanie ankietowe dot. postaw nauczycieli wobec EG, analizę aktualnych podręczników dla klas I-III pod kątem zawartości treści EG, zorganizujemy roczną Szkołę Trenerów Edukacji Globalnej dla Najmłodszych, cykl kaskadowych szkoleń dla nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej z mniejszych miejscowości (w roku szkol. 2019/2020), zorganizujemy ogólnopolską konferencję poświęconą EG w nauczaniu wczesnoszkolnym w 2020 r.
Ponadto przygotujemy i wydamy 18 pakietów edukacyjnych na temat Celów Zrównoważonego Rozwoju oraz pięć bajek kamishibai uznanych polskich autorów literatury dziecięcej nt. bioróżnorodności, uchodźstwa, dostępu do wody, dostępu do edukacji oraz dostępu do żywności.
Czas realizacji: sierpień 2018 – kwiecień 2020 r.
|
| |
|
Ośrodek Działań Ekologicznych „Źródła”
ul. Zielona 27, 90-602 Łódź
tel. 42 632 81 18, kom. 507 575 535
e-mail: office@zrodla.org
www.zrodla.org
|
|
Projekt "Źródła skutecznej edukacji globalnej" jest współfinansowany w ramach polskiej współpracy rozwojowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP w latach 2018-2020.
|
|
Bezpłatny program do rozliczenia podatku
za rok 2023
jest już dostępny do pobrania ze strony
opp.zrodla.org
|
Uwaga! Ta strona używa cookie. Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na używanie cookie, zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.
|
|
|
| |
|
